3 en 10 februari 2026

Thema 07. Macht, seksualiteit en subjectivering in Michel Foucaults late werk

prof. dr. Herman Westerink (Nijmegen)

Geschiedenis van de seksualiteit (in vier delen) is, zoals bekend, Michel Foucaults late grote project. Dit project wortelt in eerdere studies over de waanzin, de moderne psychiatrie en disciplineringsoffensieven, en over epistemische verschuivingen in het wetenschappelijk denken en hun implicaties. Vanuit een kritische reflectie op de bevrijdingsnarratieven na mei ’68, wordt dit project meer en meer een herdenken van de relatie tussen macht en subjectiviteit. Met de notie van pastorale macht is definitief duidelijk dat macht niet enkel repressief gedacht kan worden. En middels de analyses van lust en zelftechnieken zoekt Foucault naar een alternatief voor een antropologie waarin de mens als verlangend wezen is gedefinieerd. In de twee lezingen zal de thematiek van macht, lust en subjectivering worden uitgewerkt

Literatuur
• Devos, Rob, Macht en verzet. Het subject in het denken van Michel Foucault, Kapellen / Kampen: Pelckmans / Klement, 2004.
• Foucault, Michel, Geschiedenis van de seksualiteit: I. De wil tot weten, II. Het gebruik van de lusten, III. De zorg voor zichzelf, Amsterdam: Boom, 2018
• Foucault, Michel, Bekentenissen van het vlees. Geschiedenis van de seksualiteit Deel 4, Amsterdam, Boom, 2020
• Oksala, Johanna, Foucault on Freedom, Cambridge: Cambridge University Press, 2005.
• Visker, Rudi, Michel Foucault: genealogie als kritiek, Nijmegen: Vantilt, 2010.
• Zwart, Hub, ‘Michel Foucault als psycholoog. Verdringing en terugkeer van de dimensie van het Zelf’, in: Wijsgerig Perspectief 49 (2009), p. 8–15.

Personalia
Herman Westerink is als bijzonder hoogleraar levensbeschouwing en geestelijke gezondheid en universitair hoofddocent metafysica en wijsgerige antropologie verbonden aan het Center for Contemporary European Philosophy, Faculteit voor Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen, Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is tevens directeur van het Titus Brandsma Instituut aldaar. Hij publiceerde talloze boeken en artikelen op het gebied van psychoanalyse, wijsgerige antropologie en godsdienstfilosofie. Daaronder meest recent in 2022 en samen met Philippe Van Haute in het Nederlands Verleiding, drift en herhaling. Freuds metafysica van het trauma. In 2019 verscheen De lichamen en hun lusten: In het spoor van Michel Foucaults Geschiedenis van de seksualiteit.